Trung Quốc sử dụng blockchain để xây dựng "tòa án thông minh"

Hương Giang - 09:15, 11/10/2022

TheLEADERVào tháng 5 năm 2022, Tòa án Nhân dân Tối cao Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã đề xuất tăng cường ứng dụng blockchain trong lĩnh vực tư pháp.

Trung Quốc sử dụng blockchain để xây dựng "tòa án thông minh"
Tòa án nhân dân tối cao Trung Quốc (Ảnh: WIPO)

Về cốt lõi, blockchain là một sổ cái kỹ thuật số phân tán lưu trữ dữ liệu dưới bất kỳ hình thức nào. Bằng cách phân phối các bản sao giống hệt nhau của cơ sở dữ liệu trên toàn bộ mạng, blockchain làm cho hệ thống rất khó bị hack hoặc gian lận.

Tích hợp sâu blockchain vào quy trình pháp lý

Trung Quốc rất coi trọng việc ứng dụng và phát triển công nghệ blockchain. Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhấn mạnh sự cần thiết của việc phát triển công nghệ blockchain và đổi mới công nghiệp, thúc đẩy hội nhập để phát triển kinh tế và xã hội.

Trung Quốc có nền tảng tốt để phát triển và ứng dụng công nghệ blockchain vào lĩnh vực tư pháp. Thật vậy, hiện tại, công nghệ này đang đóng vai trò ngày càng lớn trong lĩnh vực này ở Trung Quốc.

Với công nghệ blockchain, ngoài việc xây dựng một nền tảng blockchain tư pháp mang tính thống nhất, Tòa án nhân dân tối cao Trung Quốc còn xây dựng một hệ thống tòa án thông minh cấp cao. Nền tảng này sử dụng công nghệ blockchain để xử lý dữ liệu, chẳng hạn như bằng chứng điện tử, tài liệu lưu trữ điện tử, thông tin điều tra và kiểm soát thực thi, thông tin khiếu nại và kiến ​​nghị, nhật ký hoạt động…

Với nền tảng này, người dân và tòa án các cấp trên khắp Trung Quốc có quyền truy cập vào hệ thống lưu trữ và xác minh dữ liệu tư pháp tập trung. Sau khi khảo sát toàn diện, tham vấn và tranh luận trên quy mô lớn, Trung Quốc đang tích cực áp dụng công nghệ blockchain vào tất cả các tòa án nhân dân địa phương.

Xây dựng mô hình blockchain tiên tiến, hàng đầu thế giới với nét đặc trưng của Trung Quốc

Đề xuất này có 32 mục, gồm bảy phần, nêu rõ những điều kiện tổng thể mà các tòa án nhân dân cần đáp ứng để tăng cường ứng dụng blockchain trong lĩnh vực tư pháp. Đề xuất này ​​cũng phác thảo những yêu cầu, cách thức để áp dụng blockchain và xây dựng các nền tảng liên quan.

Trung Quốc cũng đưa ra những kịch bản điển hình để ứng dụng công nghệ blockchain, chẳng hạn như nâng cao uy tín và hiệu quả tư pháp, tăng cường hợp tác tư pháp và tạo điều kiện quản lý kinh tế và xã hội.

Mục tiêu tổng thể của đề xuất là xây dựng một “liên minh blockchain” có tính kết nối, nhằm thúc đẩy việc chia sẻ thông tin giữa các tòa án nhân dân và tất cả các thành phần xã hội vào năm 2025.

Trong quá trình này, công nghệ blockchain sẽ được áp dụng toàn diện cho các dịch vụ giải quyết tranh chấp, tranh tụng, quy trình xét xử và thực thi, và quản lý tư pháp. Hơn nữa, liên minh blockchain tư pháp có khả năng sẽ trở thành một phần không thể thiếu trong các hệ thống kinh tế và xã hội của Trung Quốc, thúc đẩy một mô hình blockchain tiên tiến hàng đầu thế giới trong lĩnh vực tư pháp, phù hợp với bối cảnh Trung Quốc.

Những nguyên tắc cơ bản của “liên minh blockchain”

Đề xuất ​​xác định bốn nguyên tắc cho liên minh blockchain, bao gồm: các tòa án hợp tác và liên kết với nhau dựa trên luật pháp; đề cao sự cởi mở, chia sẻ và những tiêu chuẩn ưu tiên; áp dụng, đánh giá sự phát triển dựa trên đổi mới sáng tạo; đảm bảo an ninh và độ tin cậy.

Đề xuất yêu cầu các tòa án cần phải tập trung vào hoạt động thiết kế hệ thống tư pháp ứng dụng blockchain cấp cao nhất; thúc đẩy khả năng tương tác của các đối tượng sử dụng  nâng cao khả năng kỹ thuật; xây dựng nền tảng xác minh của hệ thống tư pháp này dựa trên Internet; cũng như thiết lập và tối ưu hóa hệ thống tư pháp blockchain tiêu chuẩn.

Mục tiêu của những đề xuất này là nhằm tạo ra một hệ thống tư pháp mở dựa trên blockchain để các tòa án nhân dân dễ dàng chia sẻ thông tin; đồng thời phát triển một liên minh, trong đó các tầng lớp xã hội có thể tương tác với hệ thống tư pháp này, nhằm tăng cường khả năng hợp tác liên tục.

Theo đề xuất, hệ thống tư pháp dựa trên blockchain sẽ cho phép tất cả các bên xác minh tính xác thực của những dữ liệu liên quan đến hòa giải, bằng chứng điện tử, tài liệu kiện tụng và những dữ liệu tư pháp khác.